دیابت چیست؟
دیابت یک بیماری شایع نه تنها در ایران بلکه در کل جهان است. در بدن هر فرد عادی، ماده ای به نام انسولین یافت میشود. این ماده در غدد لوز المعده انسان ترشح میشود و باعث میشود تا قند خون بدن که از تغذیه مواد مختلف به دست آمده است هضم شود. انسولین از طریق خون به سلول ها انتقال پیدا می کند و در آنجا قند یا گلوکز را، به انرژی تبدیل می کند.
در بیماری دیابت، بدن فرد مبتلا توانایی سوزاندن این قند را از دست میدهد و نمیتواند آن را در سلول ها به انرژی تبدیل کند. قند موجود در خون در صورت افزایش بیش از حد، باعث ایجاد بیماری دیابت میشود. اما چه چیزی باعث اختلال در تبدیل گلوکز می شود؟ انسولین!!
گفتیم که انسولین، ماده ای است که وظیفه کاهش قند خون را دارد. در صورتی که انسولین بدن به هر دلیلی کاهش پیدا کند و یا نتواند وظیفه خود را به خوبی انجام دهد، بدن ما دچار بیماری دیابت می شود.
دیابت انواع مختلفی دارد اما شایع ترین آن، دیابت نوع دو و پس از آن دیابت نوع یک است. دلیل ابتلا به دیابت در این دو بیماری با یکدیگر متفاوت است.
عوارض دیابت:
دیابت و قند خون بالا ممکن است موجب عوارض جبران ناپذیری برای بیمار شود. ما به تعدادی از این عوارض اشاره می کنیم تا اهمیت اقدام به درمان به خوبی درک شود:
• اختلالات بینایی که در نهایت منجر به نابینایی در فرد می شود.
• ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی به دلیل تاثیری که قند خون بالا در رگ های قلبی و عروقی می گذارد.
• بیماری نفروپاتی و از کار افتادگی کلیه
• نوروپاتی و آسیب دیدگی اعصاب که در نهایت موجب ایجاد زخم در پاها شود و تا آنجایی پیش رود که منجر به قطع عضو فرد شود.
انواع دیابت و نشانه های آن:
دیابت نوع 1:
در بدن هر فرد عادی، گلبول های سفید وظیفه حفاظت از بدن در مقابل بیماری های مختلف را به عهده دارند. اما در مواقعی این گلبول ها به اشتباه سلول های بدن را به عنوان سلول مهاجم و بیماری زا تشخیص داده و آنها را از بین می برند. در دیابت نوع یک، سلول های محافظ بدن، سلول های ترشح کننده انسولین در غدد لوز المعده را به عنوان سلول مهاجم تشخیص می دهند و با از بین بردن آنها، بدن را با کمبود انسولین مواجه می کنند.
دیابت نوع یک را دیابت وابسته به انسولین می دانند. برای درمان این بیماری، فرد بیمار باید جهت جبران انسولین مورد نیاز بدن، به صورت روزانه به بدن خود انسولین تزریق کند.
نشانه های دیابت نوع 1:
از مهم ترین علائم و نشانه های دیابت نوع 1 می تون به موارد زیر اشاره کرد:
• پرادراری و تکرر ادرار با حجم زیاد
• عطش و احساس تشنگی زیاد
• خشکی دهان
• پرخوری
• احساس خستگی
• کاهش وزن غیرارادی
• اختلالات بینایی و تاری دید
• احساس سوزش و مورمور شدن دست و پا
• ترمیم و التیام دیرهنگام زخم ها و بریدگی ها
دیابت نوع 2:
در دیابت نوع دو، بدن با کمبود انسولین مواجه نیست. بلکه بدن به اندازه کافی انسولین را ترشح میکند اما بدن در مقابل این انسولین مقاومت دارد و اجازه نمی دهد تا این انسولین به وظیفه خود یعنی کاهش قند خون بپردازد. دیابت نوع دو را دیابت غیر وابسته به انسولین می نامند. بر خلاف دیابت نوع یک، که هنوز دلیل قطعی برای توجیه به چرایی به وجود آمدن آن وجود ندارد، ابتلا به دیابت نوع دو دلایل مختلفی دارد.
از جمله دلایل عمده ابتلا به دیابت نوع دو، چاقی بیش از اندازه است. از همین رو یکی از مهم ترین روش های درمان دیابت نوع دو، استفاده از رژیم صحیح و محافظت شده غذایی است. در این بیماری برای درمان از قرص هایی چون متفورمین استفاده می شود تا روند استفاده از انسولین در بدن تصحیح شود. قسمت اعظمی از افراد دیابتی در این دسته قرار می گیرد.
مهم ترین عوامل خطربرای ابتلا به دیابت نوع 2 عبارتند
• افراد بالای 40 سال
• نژاد
• افراد با کلسترل بالا
• فشار خون بالا
• چاقی
• نشانه های دیابت نوع 2:
اصلی ترین نشانه های دیابت نوع 2 عبارتند از:
• بی حسی یا سوزش دست و پا
• تشنگی و عطش
• خستگی زیاد و بدون دلیل
• پر ادراری
• عفونت مکرر لثه، پوست و مثانه
• اختلالات بینایی و تاری دید
• زودرنجی و تحریک پذیری
• اختلال در التیام و بهبود زخم ها
